Peygamber(s.a.v.) Muhabbetinde Osmanlı Zarafeti

[yağmur]

[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Kur’ân ve sünnete derin bir muhabbet ve itaatle temâyüz ederek altı yüzyıl İslâm’ın sancaktarlığını îfâ eden ve dünyaya İslâm’ın güler yüzünü göstererek hak ve hukuk tevzî etme şerefine nâil olan mübârek ecdâdımız Osmanlı’nın, Peygamber Efendimiz’e karşı sahip olduğu gönül hassâsiyetleri, meydana getirdikleri yüksek medeniyetten daha muhteşemdir.



Mimaride ve İnşaatta Hassasiyet



Her Peygamber âşığının yakından görmek için can attığı Peygamber Efendimiz’in kabr-i şerîfinin üzerine ilk kubbeyi Memlük Sultânı Kayıtbay inşâ ettirmiştir. Mescidin yıpranan yerlerinin tamiri ve bugünkü yeşil kubbeyi inşâ ettirme şerefi ise Osmanlı Sultanlarından II. Mahmud’a nasîb olmuştur.

II. Mahmud, kubbenin yenilenmesi söz konusu olunca İstanbul’dan işinin ehli mimar ve ustalar gönderir. Bu mimar ve ustalar, Peygamber Efendimiz’in makâmının üzerindeki kubbenin tamirâtını nasıl yapmaları gerektiği husûsunda önce derin derin düşünürler. Çünkü mevcut kubbenin üzerine çıkılacak ve tuğlalar sökülerek yeniden inşâ edilecektir. Peygamberler Sultanı Efendimiz’in rûhâniyetini rahatsız edecek en ufak bir kabalığa veya edebe mugâyir bir harekete mahal vermeden bu nâzik vazîfe yerine getirilecektir. Yaptıkları istişârenin sonunda şu karara varırlar:

“Biz bu inşaat esnâsında hiç dünya kelâmı konuşmayalım. Meselâ tuğla istediğimizde «•/ Allah!», su ibriğini istediğimizde «• /Bismillah!», çekiç istediğimizde «• / Lâ ilâhe illâllah!» diyelim…

İşte Kubbe-i Hadrâ / Yeşil Kubbe, böyle bir zikir meclisi rûhâniyeti içinde, büyük bir tâzîm ve hürmetle inşâ edildi. Ayrıca Mescid-i Nebevî’nin tamirinde vazîfe alan ustalar, her taşı abdestli olarak ve besmele ile yerine koydular. Hattâ bir çivi çakmak îcâb ettiğinde, gürültü çıkarmasın diye çekiçlerine keçe bağladılar.

18. asrın sonlarında Derviş Ahmed Peşkârîzâde tarafından kaleme alınan “Tayyibetü’l-Ezkâr” isimli hâtıratta, Ravza-i Mutahhara’da gözetilen edep, hürmet ve nezâket şöyle nakledilmektedir:

“Yatsı namazı kılınıp cemaat gittikten sonra, Ravza vazîfelileri olan ağalar ellerine birer fener alıp Harem-i Şerîf’i köşe köşe gezer ve Bâbü’s-Selâm’a gelip kapıyı kapatırlar. Eğer içeride bir kimse görürlerse; « • / Bismillah!» diyerek dışarı çıkmasını işâret ederler. Zira Harem-i Şerîf’te dünya kelâmı olmaz. Eğer Hücre-i Şerîf’te bir kimse olursa, ona da; «•/ Lâ ilâhe illâllah! » diye seslenirler.

Güneşin doğmasına üç saat kala, (yani teheccüd vakti girince) müezzinlerin reisi kapının dışında bir kere; «• / Lâ ilâhe illâllah!» diye nidâ eder. İçerideki nöbetçiler bunu duyunca; «• / Muhammedü’r-Rasûlullah…» diye seslenirler ve sonra kapıyı açarlar.”

Şüphesiz ki ecdâdımızın bütün bu zarâfet ve nezâketinden almamız gereken dersler bulunmaktadır. Bunlardan biri de, bilhassa Hac veya Umre’ye gidip Peygamber Efendimiz’i ziyâret edenlerin, orada dünya kelâmı etmeyip boş sözleri terk etmeleri, dillerini ve gönüllerini zikrullâh ile yıkamaları, sükûnet ve edep içerisinde, salevât-ı şerîfelerle huzûr-i Rasûlullâh’a yüz sürmeleri gerektiğidir.

Yakın dönem Kâdirî şeyhlerinden, Medîne-i Münevvere ehli Ziyâeddin Efendi, o mübârek makâma gelenlere şu nasihatte bulunurlardı:

“Buraya gelen kimse, ayak ucuna bakarak Ravza’ya girmeli ve ayak ucuna bakarak evine, istirahatine dönmelidir.”

Yani çarşı-pazarın dünya telâşıyla meşgul olarak gönlündeki rûhâniyeti bozmamalı, orada hangi makamda bulunduğunu hatırından çıkarmamalıdır.


Ecdâdımızın Hazret-i Peygamber Efendimiz’e olan hürmet ve tâzîminin diğer bir misâli de şudur:

II. Abdülhamid Han, İstanbul’dan Medîne-i Münevvere’ye uzanan bir tren yolu yaptırmış ve istasyonlarını da Peygamber Efendimiz’in seferlerinde konakladığı yerlere inşâ ettirmiştir. Ayrıca Medîne tren istasyonunu Nebiyy-i Muhterem Efendimiz’in rûhâniyetini rahatsız etmemek için Ravza’dan yaklaşık 2 km. uzağa yaptırmış ve Medîne içerisinde bulunan bütün raylar, -üzerinden vagonlar geçtikçe gürültü çıkarmasınlar diye- keçe ile kaplanmıştır.
Osmanlı’nın bu mukaddes beldelere yaptığı her hizmet, Şâir Nâbî’nin;

“Sakın terk-i edebden kûy-i Mahbûb-i Hüdâ’dır bu…” na’tinde dâvet ettiği edep, hürmet, muhabbet ve hassâsiyetin müşahhas birer ifâdesi mâhiyetinde idi.



Yaşantıda İncelik



Mukaddes beldelerde Allah Rasûlü’ne hürmet ve muhabbetin en müstesnâ numûnelerini sergileyen ecdâdımız, kendi memleketlerinde de Harameyn’in rûhâniyetini taşıyan bir bâd-ı sabâ misâli, pek çok güzelliği örf hâline getirmişlerdir.

Allah Rasûlü’ne muhabbeti ve dolayısıyla îman heyecanını zinde tutmak gâyesiyle, câmilerde icâzetli kimseler tarafından cemaate üç kitabı okumak bir örf hâline getirilmişti. Bu üç kitaba -hürmeten- “şerîf” sıfatı verildi. Bunlar; Buhârî-i Şerîf, Şifâ-i Şerîf ve Mesnevî-i Şerîf idi.
Temelinde Kur’ân’a hürmet ve tâzîmin bulunduğu Osmanlı’nın, “mukaddes emanetler”i âdeta baş tâcı etmesi de eşsiz bir muhabbet numûnesidir. Yine Osmanlı, Allah için savaşan her askerine “Mehmetçik” adını vererek onların her birine kendi imkân ve istîdatları dâhilinde bir “Muhammed” olabilme idealini telkin etmiştir.

Ayrıca Osmanlı’da Mevlid kandilleri de apayrı bir ihtişam içinde kutlanmıştır. Efendimiz’e âit bir sakal-ı şerîf, Medîne-i Münevvere’den hurma, Mekke-i Mükerreme’den Zemzem getirilir, Efendimiz’in hâtıralarından teberrük coşkusu içinde o kandiller ihyâ edilirdi. Mevlid-i şerîfin, kutlu doğumu tasvîr eden velâdet bahrinde, bütün cemaat hürmeten ayağa kalkar, âdeta Efendimiz o an teşrîf ediyormuşçasına bir vecd içinde hep birlikte salât ü selâmlar okunurdu…
Ne ibretlidir ki Osmanlı, selâtîn câmilerde daima bir “âmâ müezzin” bulundurmaya da itinâ göstermiştir. Nitekim yakın zamana kadar Süleymaniye, Fâtih gibi câmilerde bunların örneklerine rastlanmakta idi. Bu husus, ekseriyetle sıradan bir tesâdüf zannedilip pek de üzerinde durulmaz. Hâlbuki bunun temelleri tâ asr-ı saâdete dayanıyordu. Zira Mescid-i Nebevî’de Bilâl-i Habeşî’nin yanı sıra Rasûl-i Ekrem Efendimiz’in diğer bir müezzini de, âmâ sahâbî Abdullah ibn-i Ümm-i Mektûm idi.

İşte Allah Rasûlü’nün bu azîz hâtırasını yaşatmak ve sünnetini ihyâ etmek gâyesiyle ecdâdımız da yakın zamana kadar büyük selâtîn câmîlerde, âmâ bir müezzin bulundurma nezâketi göstermişlerdir.

Şüphesiz ki bütün bu edep ve incelikler, Osmanlı’nın hiçbir millete nasîb olmamış bir ihtişamla altı asır pâyidâr olmasının mânevî istinadlarındandır.

Cenâb-ı Hak, ecdâdımızın gönül inceliklerini bizlere de nasîb eylesin! Efendimiz ile kalbî irtibâtımızı dâim kılsın! O’nun sünnetini, hayatımızın mihveri eylesin! Habîbi hürmetine bizleri af ve merhametine nâil kılsın…



Âmîn!



Osman Nuri Topbaş

[MINE]

“Sakın terk-i edebden kûy-i Mahbûb-i Hüdâ’dır bu…” [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]