Saat
Similar topics
Mayıs 2024
Ptsi | Salı | Çarş. | Perş. | Cuma | C.tesi | Paz |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
En son konular
Hadis-i Şerif
Giriş yap
Kontrol Paneli
Profiliniz Bilgiler Seçenekler İmza Avatar |
Sosyal Arkadaş ve Tanınmamış Üye listesi Grup |
Özel Mesaj Gelen Kutusu ÖM Gönder |
Gözlenmiş Konular |
Arama
Istatistikler
Toplam 2058 kayıtlı kullanıcımız varSon kaydolan kullanıcımız: emrec77
Kullanıcılarımız toplam 11851 mesaj attılar bunda 4572 konu
Borsanın dinimizdeki yeri nedir?
2 posters
1 sayfadaki 1 sayfası
Borsanın dinimizdeki yeri nedir?
Borsanın dinimizdeki yeri nedir?
BORSA
Borsa, hazine bonosu, devlet tahvilleri ve hisse senetlerinin alış verişinin yapıldığı yerdir.
İki çeşit piyasa vardır.
1- Herkesin bildiği piyasadır ki bu piyasada emtia ve mevcut mallar satılmaktadır. Günlük ve mevsimlik ihtiyacının karşılanması için bu tip piyasaya başvurulmaktadır. Bu tip piyasa çok eskilere dayanıyor.
2- Hisse senetleri hazine bonosu ve devlet veya şirket tahvillerinin içinde satıldığı piyasadır ki buna borsa denir. Bu tip piyasa da borsa çok eski bir maziye sahip değildir.
Borsanın doğup büyüdüğü yer, Avrupa'nın ortası olan Belçika olduğu için her iki yönüyle İslam'a uygundur demek mümkün değildir. Ancak İslam hukuku, şirket konusu ile hisselerin satışını uzun uzadıya dile getirdiği için İslam hukukçularına yabancı bir konu sayılmıyor.
İslam hukukunun söz konusu ettiği birçok misallerden birisini verelim: Ortak olan kimse şirketteki hissesini, ortağına satabildiği gibi başkasına da satabilir. Ancak başkasına satacak olursa ortağı şüfa hakkına sahiptir, isterse müşterinin parasını verir ve satın aldığı hisseyi geri alır. Görüldüğü gibi şirketteki hisse satışını dile getiriyor ve İslam hukuku daha borsa meselesi ortaya çıkmadan önce hisse alış verişini dile getirmiştir.
Borsada 3 tip senet satılmaktadır:
1- Devlet veya şirket tahvilleri: Bunun anlamı şudur; devlet bazı acil ihtiyacını karşılamak için iç borçlanmaya gitmek zorunda kalabiliyor. Bunun için devlet tahvillerini çıkarıp piyasaya arzediyor. Bunları isteyen vatandaşlardan ödünç para alıyor. Devlet ileriki senelerde aldığı ödüncü, iade etmekle beraber tahvilde gösterilen ve kendisine ait olan bir kaynaktan elde edilen mahsulün bir kısmını bu tahvil sahiplerine vereceğine dair taahhüd ediyor.
2- Hazine bonosudur: Hazine bonosu demek devlet, vatandaşlardan ödünç alıyor, buna mukabil belli bir faiz vereceğini taahhüd ediyor ve bonoyu, ödünç veren vatandaşa veriyor. Mesela; devlet bir seneliğine ödünç olarak aldığı 100 milyon lira mukabilinde 200 milyonluk bir bono senedini veriyor. Bu her iki tip senet de faizli oldukları için alışverişleri ve teamülleri caiz değildir.
3- Hisse senedidir: Hisse senedi eşit bölümlere bölünmüş bir fabrikanın veya şirketin satılmış olan her hissesine mukabil verilen seneddir. Bu senet sahibi hissesinin nisbetine göre şirkete veya fabrikaya ortaktır.
Hisse Senedinin Özellikleri:
En önemlileri şunlardır:
a) Alınıp satılabilmesi,
b) Şirket tasfiye edilecek olursa, şirketin mevcut malları hissedarlara eşit olarak bölünmeli.
Hisse Senedinin Çeşitleri:
a) Nama yazılı hisse senedi.
b) Hamiline yazılı hisse senedi.
Bu tip hisse senedinin çalışması, kaybolması, gasbedilmesi söz konusu olabileceğinden ve dolayısıyla fabrikaya veya şirkete ortak olan kimse bilinmediğinden birçok ülkeler onun teamülünü yasaklamışlardır.
c) İmtiyazi hisse senedi.
Bunun özelliği sahibine bazı haklar tanınır, mesela; karın % 15' i kendisine verilir, kalanı da diğer hisse sahiplerine eşit olarak taksim edilir. Yine şirket tasfiye edilecek olursa önce imtiyazlı senet sahibine değeri ne ise verilir.
Kalanı da diğer hisse sahiplerine eşit olarak taksim edilir. İslam hukukunda imtiyazlı hisse diye bir şey kabul edilmez.
d) Normal hisse senedi: Ayrı bir yönden de hisse senedi iki türlüdür:
1- Faiz müessesesi, şarap fabrikası ve uyuşturucu madde imalathanesi gibi İslam'ın yasakladığı müesseselerin hisse senedidir. Bu tip hisse senedini satmak, satın almak ve şirketini kurmak caiz değildir.
2- Bunun dışındaki hisse senetleridir. Onlar da iki kısımdır;
a) Sermayesi helal ve meşru bir çizgi içerisinde çalışan müesseselerin hisse senetleridir. Bunlar alış veriş şartlarına haiz olduktan sonra hem alınabilir, hem satılabilir.
b) Sermayesi helal olan müesseselerin hisse senetleridir. Durum öyle olmakla beraber yapılan alışverişin İslami usule göre yapılıp yapılmadığına dikkat edilmez. Paraları faizli müesseselere yatırırlar. İhtiyaç olduğu zamanda faizli kredi almaktan çekinmezler. Bu tip hisse senetlerini alıp satma hususunda ihtilaf vardır. Bir görüşe göre caiz değildir. Çünkü böyle bir hisse alan kimsenin şirkete veya fabrikaya ortak olması hasebiyle onun namına şirketin veya fabrikanın parası faiz müessesesine yatırılıyor, faizli kredi alınıyor, durum "böyle olunca elbette ortaklar da mesul olacaktır.
Şunu da ilave etmek isterim. Fıkıh kitaplarının kaydettiklerine göre haram ve helale riayet etmeyen gayri müslimlerle alışveriş yapmak hususunda bir sakınca yoktur.
(Halil Günenç, Günümüz Meselelerine Fetvalar)
SONUÇ:
Borsada cereyan eden teamüllerin tümü haramdır veya helaldir demek doğru değildir. Bunun helali olduğu gibi haramı da vardır. Bunun için bunları birbirinden ayırıp bilmek lazımdır. Helalini bilip onunla teamül etmek ve haramdan uzak durmak gerekir.
• İslam hukukuna göre devlet tahvilleri, hazine bonosu, imtiyazlı hisse senetleri ve vadeli satış işleriyle teamül etmek caiz değildir. Bunların dışındaki hisse senetlerine gelince, İslam'ın çizdiği çizgi dahilinde yürütülecek olursa caizdir. Bunun için borsada çalışanların dikkatli olmaları gerekir.
• Bankalar gibi doğrudan faiz muamelesi ile iştigal etmeyen ve İslam’ın haram kıldığı içki veya domuz eti gibi mamullerin imalatını veya satımını yapmayan, iyi niyetle ve meşru ticaret yapan şirketlerin borsadaki hisse senetlerinin alım-satımında şer'i bir mahzur yoktur.
Ancak,
• Borsalarda cereyan eden hileli ve sun'i işlemler,
• Şirketteki faiz, içki imali ve ticareti, karaborsacılık, hile, yalan ve aldatma gibi işlemler haram ve günaha iştirak ettiğinden,
• Kişilerin elinde bulunan hisse senetleri ait olduğu iktisadî değerden bağımsız olarak, değer kazanıp, kaybettiğinden,
• Borsadaki iniş çıkışları gözeterek para kazanmak maksadıyla hisse senedi alınıp satılması kumara veya piyangoya benzediğinden,
• Senetlerin gerçek değerin üstünde veya dışında pahalanıp ucuzlaması makbul bir ticaret olarak değerlendirilmediğinden,
• Borsada birçok hileli işlem olması, hile ise haram sayıldığından,
• Şirketlerin bilançoları üzerinde çeşitli oyunlar oynamaları ve kâr oranını olduğundan farklı göstermesi, ortak olan şahsın hak ettiği kârı nasıl tespit edildiği konusu mübhem olduğundan,
• Şirket sahipleri sun'i dalgalanma yoluyla bir sene hisse senedi fiyatlarının artırıp, ikinci senete şirketi kötü durumda göstererek hisse senedi fiyatlarını düşürebildiklerinden dolayı hisse sahipleri mağdur edildiğinden;
Bugünkü anonim şirket yapısı ve borsanın işleyişi karşısında hisse senetlerinin alım satımına İslamî açıdan cevaz vermek mümkün değildir.
Kaynak: [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] - Borsa caiz midir?
BORSA
Borsa, hazine bonosu, devlet tahvilleri ve hisse senetlerinin alış verişinin yapıldığı yerdir.
İki çeşit piyasa vardır.
1- Herkesin bildiği piyasadır ki bu piyasada emtia ve mevcut mallar satılmaktadır. Günlük ve mevsimlik ihtiyacının karşılanması için bu tip piyasaya başvurulmaktadır. Bu tip piyasa çok eskilere dayanıyor.
2- Hisse senetleri hazine bonosu ve devlet veya şirket tahvillerinin içinde satıldığı piyasadır ki buna borsa denir. Bu tip piyasa da borsa çok eski bir maziye sahip değildir.
Borsanın doğup büyüdüğü yer, Avrupa'nın ortası olan Belçika olduğu için her iki yönüyle İslam'a uygundur demek mümkün değildir. Ancak İslam hukuku, şirket konusu ile hisselerin satışını uzun uzadıya dile getirdiği için İslam hukukçularına yabancı bir konu sayılmıyor.
İslam hukukunun söz konusu ettiği birçok misallerden birisini verelim: Ortak olan kimse şirketteki hissesini, ortağına satabildiği gibi başkasına da satabilir. Ancak başkasına satacak olursa ortağı şüfa hakkına sahiptir, isterse müşterinin parasını verir ve satın aldığı hisseyi geri alır. Görüldüğü gibi şirketteki hisse satışını dile getiriyor ve İslam hukuku daha borsa meselesi ortaya çıkmadan önce hisse alış verişini dile getirmiştir.
Borsada 3 tip senet satılmaktadır:
1- Devlet veya şirket tahvilleri: Bunun anlamı şudur; devlet bazı acil ihtiyacını karşılamak için iç borçlanmaya gitmek zorunda kalabiliyor. Bunun için devlet tahvillerini çıkarıp piyasaya arzediyor. Bunları isteyen vatandaşlardan ödünç para alıyor. Devlet ileriki senelerde aldığı ödüncü, iade etmekle beraber tahvilde gösterilen ve kendisine ait olan bir kaynaktan elde edilen mahsulün bir kısmını bu tahvil sahiplerine vereceğine dair taahhüd ediyor.
2- Hazine bonosudur: Hazine bonosu demek devlet, vatandaşlardan ödünç alıyor, buna mukabil belli bir faiz vereceğini taahhüd ediyor ve bonoyu, ödünç veren vatandaşa veriyor. Mesela; devlet bir seneliğine ödünç olarak aldığı 100 milyon lira mukabilinde 200 milyonluk bir bono senedini veriyor. Bu her iki tip senet de faizli oldukları için alışverişleri ve teamülleri caiz değildir.
3- Hisse senedidir: Hisse senedi eşit bölümlere bölünmüş bir fabrikanın veya şirketin satılmış olan her hissesine mukabil verilen seneddir. Bu senet sahibi hissesinin nisbetine göre şirkete veya fabrikaya ortaktır.
Hisse Senedinin Özellikleri:
En önemlileri şunlardır:
a) Alınıp satılabilmesi,
b) Şirket tasfiye edilecek olursa, şirketin mevcut malları hissedarlara eşit olarak bölünmeli.
Hisse Senedinin Çeşitleri:
a) Nama yazılı hisse senedi.
b) Hamiline yazılı hisse senedi.
Bu tip hisse senedinin çalışması, kaybolması, gasbedilmesi söz konusu olabileceğinden ve dolayısıyla fabrikaya veya şirkete ortak olan kimse bilinmediğinden birçok ülkeler onun teamülünü yasaklamışlardır.
c) İmtiyazi hisse senedi.
Bunun özelliği sahibine bazı haklar tanınır, mesela; karın % 15' i kendisine verilir, kalanı da diğer hisse sahiplerine eşit olarak taksim edilir. Yine şirket tasfiye edilecek olursa önce imtiyazlı senet sahibine değeri ne ise verilir.
Kalanı da diğer hisse sahiplerine eşit olarak taksim edilir. İslam hukukunda imtiyazlı hisse diye bir şey kabul edilmez.
d) Normal hisse senedi: Ayrı bir yönden de hisse senedi iki türlüdür:
1- Faiz müessesesi, şarap fabrikası ve uyuşturucu madde imalathanesi gibi İslam'ın yasakladığı müesseselerin hisse senedidir. Bu tip hisse senedini satmak, satın almak ve şirketini kurmak caiz değildir.
2- Bunun dışındaki hisse senetleridir. Onlar da iki kısımdır;
a) Sermayesi helal ve meşru bir çizgi içerisinde çalışan müesseselerin hisse senetleridir. Bunlar alış veriş şartlarına haiz olduktan sonra hem alınabilir, hem satılabilir.
b) Sermayesi helal olan müesseselerin hisse senetleridir. Durum öyle olmakla beraber yapılan alışverişin İslami usule göre yapılıp yapılmadığına dikkat edilmez. Paraları faizli müesseselere yatırırlar. İhtiyaç olduğu zamanda faizli kredi almaktan çekinmezler. Bu tip hisse senetlerini alıp satma hususunda ihtilaf vardır. Bir görüşe göre caiz değildir. Çünkü böyle bir hisse alan kimsenin şirkete veya fabrikaya ortak olması hasebiyle onun namına şirketin veya fabrikanın parası faiz müessesesine yatırılıyor, faizli kredi alınıyor, durum "böyle olunca elbette ortaklar da mesul olacaktır.
Şunu da ilave etmek isterim. Fıkıh kitaplarının kaydettiklerine göre haram ve helale riayet etmeyen gayri müslimlerle alışveriş yapmak hususunda bir sakınca yoktur.
(Halil Günenç, Günümüz Meselelerine Fetvalar)
SONUÇ:
Borsada cereyan eden teamüllerin tümü haramdır veya helaldir demek doğru değildir. Bunun helali olduğu gibi haramı da vardır. Bunun için bunları birbirinden ayırıp bilmek lazımdır. Helalini bilip onunla teamül etmek ve haramdan uzak durmak gerekir.
• İslam hukukuna göre devlet tahvilleri, hazine bonosu, imtiyazlı hisse senetleri ve vadeli satış işleriyle teamül etmek caiz değildir. Bunların dışındaki hisse senetlerine gelince, İslam'ın çizdiği çizgi dahilinde yürütülecek olursa caizdir. Bunun için borsada çalışanların dikkatli olmaları gerekir.
• Bankalar gibi doğrudan faiz muamelesi ile iştigal etmeyen ve İslam’ın haram kıldığı içki veya domuz eti gibi mamullerin imalatını veya satımını yapmayan, iyi niyetle ve meşru ticaret yapan şirketlerin borsadaki hisse senetlerinin alım-satımında şer'i bir mahzur yoktur.
Ancak,
• Borsalarda cereyan eden hileli ve sun'i işlemler,
• Şirketteki faiz, içki imali ve ticareti, karaborsacılık, hile, yalan ve aldatma gibi işlemler haram ve günaha iştirak ettiğinden,
• Kişilerin elinde bulunan hisse senetleri ait olduğu iktisadî değerden bağımsız olarak, değer kazanıp, kaybettiğinden,
• Borsadaki iniş çıkışları gözeterek para kazanmak maksadıyla hisse senedi alınıp satılması kumara veya piyangoya benzediğinden,
• Senetlerin gerçek değerin üstünde veya dışında pahalanıp ucuzlaması makbul bir ticaret olarak değerlendirilmediğinden,
• Borsada birçok hileli işlem olması, hile ise haram sayıldığından,
• Şirketlerin bilançoları üzerinde çeşitli oyunlar oynamaları ve kâr oranını olduğundan farklı göstermesi, ortak olan şahsın hak ettiği kârı nasıl tespit edildiği konusu mübhem olduğundan,
• Şirket sahipleri sun'i dalgalanma yoluyla bir sene hisse senedi fiyatlarının artırıp, ikinci senete şirketi kötü durumda göstererek hisse senedi fiyatlarını düşürebildiklerinden dolayı hisse sahipleri mağdur edildiğinden;
Bugünkü anonim şirket yapısı ve borsanın işleyişi karşısında hisse senetlerinin alım satımına İslamî açıdan cevaz vermek mümkün değildir.
Kaynak: [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] - Borsa caiz midir?
1 sayfadaki 1 sayfası
Bu forumun müsaadesi var:
Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
Salı Haz. 29, 2021 3:43 pm tarafından yağmur
» Gül’den hiç ders almıyor musun?
Salı Haz. 29, 2021 3:42 pm tarafından yağmur
» Kadir Geceniz Mübarek Olsun
C.tesi Mayıs 16, 2020 2:51 pm tarafından yağmur
» Kadir Geceniz Mübarek Olsun
C.tesi Mayıs 16, 2020 2:50 pm tarafından yağmur
» Elveda Ey Şehri Ramazan
C.tesi Mayıs 16, 2020 2:48 pm tarafından yağmur
» Kadir Gecesinde :((
C.tesi Mayıs 16, 2020 2:46 pm tarafından yağmur
» Ramazan-ı Şerif Giderken
C.tesi Mayıs 16, 2020 2:44 pm tarafından yağmur
» Ateşten Lokma..!
Paz Ara. 01, 2019 5:43 pm tarafından yağmur
» Kadir Suresi, Okunuşu ve Anlamı
Cuma Mayıs 31, 2019 10:09 am tarafından yağmur
» Allah'ım (c.c.)
Paz Mayıs 05, 2019 7:49 am tarafından yağmur
» En Güzel Duâlar ve Anlamları
Paz Mayıs 05, 2019 7:48 am tarafından yağmur
» Amin
Paz Mayıs 05, 2019 7:46 am tarafından yağmur
» Yetişin...
Paz Mayıs 05, 2019 7:43 am tarafından yağmur
» Ramazan-ı Şerif Ne Demek ?
Paz Mayıs 05, 2019 7:42 am tarafından yağmur
» Ramazan-ı Şerifiniz Mübarek Olsun
Paz Mayıs 05, 2019 7:38 am tarafından yağmur
» Ya Rabbi (c.c.) Ateşten [Cehennemden] Azat Edilenlerden Eyle Bizleri
Paz Mayıs 05, 2019 7:31 am tarafından yağmur
» Abdestten Sonra Yapılan Dualar (Arapça Türkçe)
Paz Ara. 30, 2018 9:36 am tarafından yağmur
» Kendimden Kaçabilsem
Çarş. Kas. 28, 2018 8:11 pm tarafından yağmur
» Özleminle Ey Sevgili
Çarş. Kas. 28, 2018 7:43 pm tarafından yağmur
» Gönlümüzü, gülümüzü soldurma Allâh'ım!
Çarş. Kas. 28, 2018 7:28 pm tarafından yağmur
» Af Dilerim..
Çarş. Kas. 28, 2018 7:26 pm tarafından yağmur
» Ya Rabbah :(
Çarş. Kas. 28, 2018 7:19 pm tarafından yağmur
» Gül Efendim (S.A.V.)
Çarş. Kas. 28, 2018 7:13 pm tarafından yağmur
» Hayâdan ölen kişinin bedeni, sürmelenir..
Çarş. Kas. 28, 2018 7:12 pm tarafından yağmur
» Ey Yar (S.A.V.)
Çarş. Kas. 28, 2018 7:11 pm tarafından yağmur
» Onur, Can ve Mal Gibi Dokunulmazdır..
Ptsi Kas. 19, 2018 9:26 am tarafından yağmur
» O'nun (s.a.v) Ahlâkı Kur'an'dı.
Ptsi Kas. 19, 2018 9:26 am tarafından yağmur
» Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (sallallahu aleyhi ve sellem)'i Sevmeliyiz..!
Ptsi Kas. 19, 2018 9:25 am tarafından yağmur
» Çağın Karanlığından Peygamberimizin Huzur'una?
Ptsi Kas. 19, 2018 9:22 am tarafından yağmur
» Şefaat Ya Rasulallah (Sallallahu Aleyhi Vesellem)
Ptsi Kas. 19, 2018 9:20 am tarafından yağmur
» Milletimizin ve Tüm İslâm Aleminin Mevlid Kandili Hakkımızda Hayırlara Vesile Olsun.
Ptsi Kas. 19, 2018 9:17 am tarafından yağmur
» Ya Rasulallah (SAV)
Ptsi Kas. 19, 2018 9:16 am tarafından yağmur
» Hz. Muhammed Mustafa (S.A.V.) Efendimiz'in Mübarek Doğum Günü "MEVLİD KANDİLİNİZ MÜBAREK OLSUN"
Ptsi Kas. 19, 2018 7:53 am tarafından yağmur
» ❤Mevlid Kandiliniz Mübarek Olsun❤
Ptsi Kas. 19, 2018 7:45 am tarafından yağmur
» Minber’den Ötelere Bakış
Perş. Kas. 15, 2018 10:47 am tarafından yağmur
» Örnek Hanımefendi Hz. Fatıma Radıyallahü anhâ
Perş. Kas. 15, 2018 10:36 am tarafından yağmur
» Hayret Doğrusu
Paz Ekim 07, 2018 4:04 pm tarafından yağmur
» Göz Kalbin Elçisidir
Paz Ekim 07, 2018 3:56 pm tarafından yağmur
» Rabbül-âlemin, âşıklar için Yâr'dır..
Paz Ekim 07, 2018 3:55 pm tarafından yağmur
» Her Sabah Sizden 8 Şey İsteniyor.!
Paz Ekim 07, 2018 3:54 pm tarafından yağmur
» Başkaları Bilmese de Olur..
Paz Ekim 07, 2018 1:16 pm tarafından yağmur
» Sohbet; Güzelle Güzeldir..
Paz Ekim 07, 2018 1:15 pm tarafından yağmur
» İSLAM'IN KADINA VERDİĞİ DEĞER.. (Bir de bu açıdan düşünün..!)
Ptsi Eyl. 24, 2018 12:26 pm tarafından yağmur
» BOZUK SİMİT PARALARI İLE CENNETİ SATINALMAK
Ptsi Eyl. 24, 2018 12:24 pm tarafından yağmur
» Artan Pilav
Ptsi Eyl. 24, 2018 12:24 pm tarafından yağmur
» Ömür Sermayesi..
Ptsi Eyl. 24, 2018 12:21 pm tarafından yağmur
» Mecnun ve Devesi
Ptsi Eyl. 24, 2018 12:20 pm tarafından yağmur
» Usta ve Şaşı Çırak..
Ptsi Eyl. 24, 2018 12:18 pm tarafından yağmur
» İlâhi ente maksûdî ve rızâke matlûbî
Paz Eyl. 23, 2018 1:15 pm tarafından yağmur
» Bakî olan yalnız Allah (c.c.)’tır..
Paz Eyl. 23, 2018 1:12 pm tarafından yağmur